Vuur op je feest

Koken op hout

Er zijn tientallen manieren om je eten te bereiden. In de keuken heb je de beschikking over een fornuis en een oven en in de tuin wordt meestal de barbecue in combinatie met kolen of briketten gebruikt. Haardhout wordt zelf bijna nooit meer als brandstof gebruikt om op te koken terwijl dit van vroeger uit het meest gebruikte materiaal was om je eten op te bereiden.

Het eten krijgt door het te bereiden op hout een bijzondere en volle smaak. Daarnaast kan het erg sfeervol zijn om je eten te bereiden op een houtvuur. In dit artikel wil ik ingaan op enkele manieren hoe je hout op een lekkere, gezellige en verantwoorde manier kunt gebruiken tijdens het bereiden van voedsel.

Pan boven open vuur

Als je denkt aan koken op vuur zie je al een knapperend vuurtje voor je met een ketel erboven aan een driepoot. Hoewel we met zijn allen niet heel vaak rond het kampvuur zitten komt het nog best wel eens voor. Ook zijn de vuurkorven en vuurschalen de laatste paar jaren aan een enorme opmars bezig.

Wanneer je boven een open vuur wil koken is het belangrijk dat je het vuur op de juiste manier aanlegt. Je vlammen moeten niet te hoog komen en het vuur moet goed “gericht” worden richting de pan omdat er anders te veel warmte verloren gaat. Ook zijn een vuurvaste standaard en een stevige pan erg belangrijk.

Aangezien je vaak maar een pan boven het vuur hangt leent een eenpans gerecht zich het beste om op deze wijze te bereiden. Denk hierbij aan een goulash, risotto of een chili con carne.

Stok boven vuur

Iedereen heeft vast wel eens een marshmallows op een stok geprikt en boven een kampvuur gehouden. Je hebt niet meer nodig dan een kampvuur, een vuurkorf of een tuinhaard om dit thuis ook eens te doen. Zorg wel voor een stok of prikker die vuurvast is en geen warmte geleidt. Het belangrijkste is om de stok niet in het vuur te houden maar ook weer niet te ver weg zodat het eten niet gaar wordt.

Op deze manier kun je voornamelijk simpele en snelle gerechten klaarmaken. De eerder genoemde marshmallows kent iedereen natuurlijk. Maar ook brooddeeg en (voorgekookte) worstjes zullen heerlijk smaken.

Indirect grillen met hout

Wanneer je gasten over de vloer hebt en een barbecue voor hen organiseert, wil je uiteraard wel van goede huize komen. Wij raden je daarom aan om een keer een kijkje te nemen op de website van Boer Thijs. Boer Thijs heeft een groot assortiment aan biologische producten. Fijne streekproducten die heerlijk zijn voor op de bbq!

Je kunt een gerecht bereiden terwijl het verwarmd wordt door rookgassen. Je kunt dit doen door bijvoorbeeld gebruik te maken van een afsluitbare barbecue. Het gerecht zal een gerookte smaak krijgen.
Stook de barbecue op met briketten. Plaats de briketten niet in het midden van de barbecue maar verdeel ze rondom. Zet in het midden bijvoorbeeld een aluminium bakje. Het bakje houd de briketten op zijn plaats en vangt tevens het lekkende vocht op.

Op het moment dat de briketten heet zijn voeg je er kleine stukjes hout aan toe (ongeveer 10 centimeter lang en 5 centimeter dik). Voeg niet te veel hout toe, wanneer er te veel rookontwikkeling plaatsvindt zal het gerecht niet meer lekker smaken!

Je kunt op deze manier allerlei gerechten klaarmaken. In principe kun je er van uitgaan dat wanneer je iets in een over kunt braden je het ook op deze manier kunt bereiden (denk aan Spare ribs, kippenpoten, ossenhaas of vis). Op het moment dat je je Barbecue hebt voorbereid plaats je het vlees of de vis boven het bakje. Wanneer je het gerecht gaat bereiden is het lekker om het eerst direct boven de kolen dicht te schroeien en vervolgens langzaam te laten garen. Zorg dat de barbecue niet te heet wordt want dan droogt het gerecht uit, bevochtig het af en toe met olie of marinade. Afhankelijk van de grootte en dikte van je gerecht zal het ergens tussen een half uur en drie uur gereed zijn.

Iedere hout type geeft zijn eigen smaak

Een vuurtje kun je met allerlei soorten hout maken. Wanneer je je eten er boven wil bereiden zal het type hout invloed hebben op de smaak van het eten. Er zijn ook een aantal houttypes die je niet moet gebruiken om je eten er boven te bereiden.

Allereerst maar de dingen die je niet moet doen. Het is bijna vanzelfsprekend dat je onbehandeld en droog hout moet gebruiken. Let er ook op dat je geen chemicaliën gebruikt om het hout aan te maken. Naaldhout is ook door de grote hoeveelheid hars minder geschikt om je eten op te bereiden.
Over het algemeen geldt dat hout van loofbomen geschikt is om je eten op te bereiden. Het hout waar je het makkelijkste aan kunt komen en wat een uitstekende smaak geeft is eiken, beuken en berkenhout. Deze houttypes kun je gewoon kopen als haardhout. Maar ook hout van fruitbomen en wilgentakken geven een heerlijk resultaat. Laatstgenoemde types zul je wat minder snel kunnen kopen maar is vaak als snoeiafval ruimschoots aanwezig (Laat het wel goed drogen en rijpen alvorens het te gebruiken).

De smaak die eiken afgeeft past erg goed bij rund, lam, vis en varken, terwijl kip weer erg goed smaakt wanneer het op hout van fruitbomen wordt bereidt. Beuken geeft een wat sterkere smaak en kan goed gecombineerd worden met andere houttypes.

Gebruik ook eens kruiden zoals rozemarijn, munt, tijm, jeneverbes, salie of laurier om het rook een extra smaakdimensie mee te geven.
.